Gündoğdu YILDIRIM
“Nerelisin?” sorusu, toplumda en çok sorulan sorulardan birisidir.
Kiminle karşılaşırsak, sohbet etmek zorunda kalırsak, hemen “Nerelisin?” sorusunu sorarız.
Tanımadığımız bir insanı tanımak için, başvurulan en iyi yöntemdir.
Çoğu bu yöntemi, çağ dışı, ilkellik, medeniyetsizlik olarak görür.
Gelişmiş ülkelerde çok sorulan bir soru değildir.
Kişiye “Nerelisin?” sorusunu sorarak, kişilik tahlil etmek, bizim gibi ülkelere has bir yöntemdir.
Ortadoğu kültürüdür.
Ülkemizde, kişi ile ilgili tüm kodlar, ön kabuller, “Nerelisin?” sorusu üzerine kuruludur.
Kişiden aldığın cevap, kişinin kodunu çözer.
Beyin hızla çalışır, “Ha tamam!”
Ne tamam?
Kişi hakkındaki kafamızda oluşan ön kabul!
Tamam, olan ön kabuldür.
Büyük bir şehirde isen kişinin hangi şehirli olduğunu sorarsın…
İlde isen ilçesini, ilçede isen kasabasını, kasabada isen köyünü…
Köyde isen kimlerden olduğunu…
Yurtdışında isen ülkesini…
Hemşeri, köylü olmak ön kabulü kolaylaştırır…
Tanıdıklar, ortak arkadaşlar, akrabalar, hısımlar…
Sohbet derinleşir…
Kişiyi tanımak için “Nerelisin?” sorusunu soranlardanım.
Belki de en çok soranlardan…
Nerelisin?
Tanımadığım bir kişiye, ilk sorum “Nerelisin?” olur.
Toplumları sosyolojik açıdan inceleyenler çok iyi bilirler ki; toplumların kültürleri çok önem arz eder.
Bireyler yaşadıkları toplumların kültürleri ile bütünleşirler.
Kişilerin kişilikleri, kültürleridir.
Tanıştığınız birisine, “Sen şu köylü, şu kasabalı ya da şu şehirli misiniz?” diye sorarak, o kişi hakkında önbilgi almış olursunuz.
Kişi hakkında bir fikriniz oluşur.
“Tamam” dersiniz, sen şöyle bir kişiliğe sahipsin!
Hele azınlıkların, farklı inanç grupların, kişilik, kimlik tespitinde bu yöntem birebir etkilidir.
Nokta atışı görevi görür.
Boşuna değildir, bilim adamı, sanatçı, edebiyatçı arayışlarında kimlik tanımlaması yapmak…
Bir yazarın, bir sanatçının, sporcunun, edebiyatçının, bilim adamının nereli olduğu çok önem arz eder.
Celal Şengör, “Bu topraklarda, bin yıldır bir bilim adamı çıkarmamıştır” demiştir.
Bilim adamlarının nereli olabileceklerine dair bir tespit yapmıştır.
Bu coğrafyada, bilim adamının yetişmediğini dillendirmiştir.
Kişilerin nereli olduklarının önemini vurgulamıştır.
“Nerelisin?” bir kimliktir.
Kişinin neyi ne kadar yapabileceğinin bir ölçütüdür.
“Nerelisin?” sorusu boşa değildir.
Nerelisin?…
